اللَّهُ لَا اِلَهَ اِلَّا هُوَ لَهُ الْاَسْمَاء الْحُسْنَى(طه، آیه 8)
«خدایى که جز او معبودى نیست [و] نامهاى نیکو به او اختصاص دارد»
همگان میدانند که نامها و اسماء الهی از حرمت خاصی برخوردار است و لذا مردم ایران از عشق و ارادت خالصانهای که به قرآن کریم و اهلبیت عصمت و طهارت(ع) از دیرباز داشتهاند، همواره از اسماء الهی و مقدس و نامهای مبارک اهل بیت(ع) برای مساجد، حوزههای علمیه، حسینیهها و مکانهایی که شرافت ذاتی و یا سببی دارند، استفاده میکنند.
در همین راستا کاربرد این اسماء مقدس برای مراکز علمی، فرهنگی و یا موسسات خیریه هم قابل قبول است و حتی استفاده از این نامهای مبارک برای قرضالحسنهها چون عموما خاستگاهشان مساجد بودهاند و صرفاً فعالیت حمایتی از محرومین و مستضعفین داشتند و هیچگاه سودآوری نداشته و با پشتیبانی افراد خیر و مومن به حرکت خود ادامه میدهند، باز بلا اشکال است، ولیکن آنچه هم اکنون مشاهده میشود سوءاستفادهای است که موسسات مالی و اعتباری از این نامهای مبارک و مقدس میکنند و حال آنکه غالباً غرق در مفاسد اقتصادی هستند.
به نظر میرسد این قبیل موسسات مالی با مطالعه روانشناختی جامعه ایران پی بردهاند که اکثریت عظیم مردم مسلمان ایران، محبّ اهل بیت(ع) هستند و لذا خواستند با نامگذاری اسماء الهی و مقدس بر تشکیلات مالی و اعتباریشان، جلب اعتماد عمومی کنند و مردم بدون هیچ شک و شبههای اموال و پولهای خود را به آنها بسپارند و طبیعی است هر موسسهای که نام هر یک از امامان معصوم را بر خود بگذارد در حقیقت خود را در هالهای از معنویت قرار میدهد و حال آنکه این نام مقدس فقط یک پوشش و لفافهای برای تمام مفاسد آنان محسوب میشود.
ما در این مقال بر آن نیستیم تا نام یکایک این موسسات را ببریم ولیکن هر کس در هر شهری زندگی میکند، در هر خیابانی قطعاً به این نامها برخورد میکند وای کاش از روز نخست با این موسسات که همانند قارچ پدیدار شدند، برخورد میشد و یا لااقل آنها را ملزم میکردند که از نامهای اهل بیت(ع) و اسماء مقدس استفاده نکنند و بگذارند حرمت این نامها و اسماء الهی حفظ شود تا خدای ناکرده با سوء عملکردشان موجب بدبینی و دینگریزی مردم از مقدسات نشوند.
به هر حال هم اکنون که قوای محترم مجریه، قضائیه و مقننه، تصمیم به مقابله با مفاسد موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز گرفتهاند و یکی از آنها را نیز در مشهد منحل اعلام کردند، انشاءالله با عزم جدی به حساب بقیه هم برسند و این حجم عظیم نقدینگی که بدون هیچگونه نظارت و ضابطهای در اختیار آنان قرار گرفته، بطوری که گفته میشود بیست درصد پول کشور را شامل میشود، قبل از افساد بیشتر از چنگ آنان خارج شود و در بانکها و مراکز مالی ذیصلاح نگهداری و در سیطره نظارت جدی بانک مرکزی قرار گیرد.
امّا تذکر این نکته را نیز در همین مقطع شایسته و بایسته میدانم که نسبت به نامگذاری این قبیل موسسات حساس باشند و بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار که جنبه سیاستگذاری و نظارتی بر این مراکز و موسسات را دارند، هر گونه استفاده از اسماء مقدس و نامهای مبارک اهل بیت(ع) را برای موسسات مالی به دلیل آنکه در معرض فساد هستند، ممنوع اعلام کنند و آنهایی هم که حتی مجوز دارند، ملزم به تغییر نام شوند تا اگر روزی مفسدهای از آنها مکشوف شد به ساحت و حریم اولیاء الهی بیحرمتی نشده باشد.
ضمناً هم اکنون که بحث مقابله با مفاسد موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز هست، مجوزدارها گمان نکنند که در حاشیه امن قرار دارند و کسی با آنها کاری ندارد! این مجوزها آغاز نظارتهای عمیق و پیوسته بانک مرکزی را میطلبد تا مبادا روزی غده سرطانی فساد مالی در آنان راه یابد.
نکته دیگر اخذ سودهای کلان است که بانکها به عنوان جریمه دیرکرد پرداخت وامها و امثال آن از مردم میگیرند و غالب مراجع معظم تقلید آن را حرام اعلام کردهاند و بالاخره برای این موضوع هم باید تدبیری اندیشیده شود تا حکم ربا را پیدا نکند.
ضمناً واکاوی اینکه چرا در طول ده سال گذشته باعملکرد سوء موسسات مالی و اعتباری هیچگونه برخورد جدی مخصوصاً از ناحیه بانک مرکزی نشده است، محل تامل جدی است و حال آنکه طبق قانون پولی و بانکی موسساتی که فعالیت گسترده پولی دارند و با جذب سپردههای مردم اقدام به فعالیت بانکی میکنند، باید از بانک مرکزی مجوز داشته باشند و نیروی انتظامی وظیفه دارد با موسساتی که چنین مجوزی ندارند، برخورد کند.
البته برخورد اصلی با این تخلفات توسط قوه قضائیه صورت میگیرد، ولیکن ابتدا بانک مرکزی باید به مرجع قضایی اعلام کند که فلان موسسه مالی مجوز ندارد و متعاقب آن قوه قضائیه به آن موسسات متخلف کتباً اعلام میکند که شما مجوز ندارید و باید فعالیت خود را متوقف کنید و اگر امتناع کردند نیروی انتظامی به عنوان ضابط قضایی وارد عمل میشود و از فعالیت این موسسات جلوگیری میکند.
در بیستم دی ماه سال 1390 بانک مرکزی اخطار شدید اللحنی به موسسات مالی و اعتباری داد که از تبلیغات فعالیت بانکی خودداری کنید و مدت 5 روز به آنها مهلت داد تا با توجه به ممنوعیت تبلیغات و افتتاح شعب قبل از اخذ مجوز از بانک مرکزی، شعبی را که افتتاح نمودهاند، تعطیل کنند و هیچگونه تبلیغاتی نداشته باشند و لیکن از آن پنج روز که هیچ، پنج سال میگذرد و آنها امروز بسیار چاقتر و فربهتر شدهاند و اموال مردم در حسابهای شخصی آنها بدون هیچگونه نظارتی کاملا سلیقهای و فردی هزینه میشود و صرفاً اگر سود متعارفی را به مشتریان بدهند، گر چه موارد بسیاری پروندههای قضایی وجود دارد که همین موسسات پولهای کلان مردم را گرفته و چند ماه اول را سود دادهاند و سپس به بهانههای واهی سالهاست نه اصل پول را میدهند و نه فرع آن را و متاسفانه سیر قضایی پروندهها هم آنقدر طولانی است که بعضیها در این مدت به خاک سیاه مینشینند!
مردم میگویند ما میبینیم این موسسات در شعبی همانند بانکها با تابلوها و تبلیغات حتی بیشتر و جذابتر فعالیت میکنند، از کجا میدانستیم اینها مجوز فعالیت بانکی ندارند و صرفاً موسسات شخصی تلقی میشوند که تمام پولهای سرمایهها به حساب فرد یا افرادی خاص از آن موسسه میرود و آنان هر گونه بخواهند رفتار کنند! یعنی این انتظار را از جمهوری اسلامی ندارند که تا این حد در دروازه باز باشد و هر کس و ناکسی بتواند وارد فعالیت مالی اعتباری شود!
خادم القرآن مرتضی نجفی قدسی
بازتاب این مقاله در رسانه ها :
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا )
--------------------------------------
------------------------------------
--------------------------------------------------------
بازتاب مقاله اول در رسانه ها :
---------------------------------
---------------------------------